Yıldız Üreten Bir Kara Delik Keşfedildi

Hubble Uzay Teleskobu ile yapılan yeni bir keşif, kara deliklerin apayrı bir işlevini ortaya çıkardı. Görünüşe nazaran çoğumuzun bildiğinin bilakis kara delikler, gördüğü her şeyi içine çekip yok eden devasa canavarlar değillermiş.

Montana Eyalet Üniversitesi’ndeki bilim insanları, Nature mecmuasında paylaştıkları makalede bir cüce galaksi olan Henize 2-10’da yeni bir yıldız oluştuğunu keşfettiklerini ve bu yıldızı, galaksinin merkezindeki kara deliğin oluşturduğunu söylüyorlar.

Yıldızların oluşumuyla ilgili yeni bir çığır açıldı

(Henize 2-10 galaksisi)

Bir kara deliğin yıldız oluşturması, yıldız oluşumuna dair bilinen birçok şeyi değiştirdi. Virginia Üniversitesi araştırma vazifelisi ve bu araştırmanın baş vazifelisi olan Amy Reines, “On yıl evvel mesleğimi yıldız oluşumuna harcayacağımı düşünen bir yüksek lisans öğrencisi olarak Henize 2-10’dan gelen bilgilere baktım ve her şey değişti. En başından beri olağandışı ve özel bir şeyler olduğunu biliyordum” biçiminde hislerini tabir ediyor.

Yıldızların oluşumundaki bu büyük keşfin akabinde araştırma vazifelilerinin aklına uzun yıllardır cevaplanamayan bir soru tekrardan geldi: Kara delikler nasıl oluşuyorlar, nereden geliyorlar? Amy Reines bahisle alakalı “Cüce galaksiler, uzaydaki en büyük gizemlerden biri olan kara delik oluşumuna dair bize çok fazla şey öğretebilir” diyor.

Pekala kara delik, yıldız oluşumunu nasıl tetikliyor?

(NASA tarafından paylaşılan video)

Her ne kadar kara deliklerin muazzam bir çekim kuvveti olsa da kara deliklere yanlışsız düşen gereçler bazen manyetik alanlar tarafından dışarı akan gaz akışlarına yönlendirilebiliyor. Daha büyük galaksilerin merkezlerinde yer alan büyük kütleli kara delikler, çıkan gazla yıldız oluşumuna müsaade vermeyecek kadar süratliler.

Cüce galaksilerde ise durum bu araştırma ile öğrendiğimize nazaran biraz farklı. Cüce galaksilerin kara delikleri de tekrar cüce oluyor ve bu sayede daha yavaş güç ve gaz akışı, bu ağır gaz kozasının yeni yıldızlar oluşturabilecek kadar sıkışmasını sağlıyor. Bu nedenle cüce galaksiler ve onların kara delikleri, kainatın birinci vakitlerindeki oluşumları incelememizde insanlığa büyük yarar sağlayabilirler.